De herfst: de dagen worden weer korter, de bladeren vallen van de bomen en de natuur trekt zich terug. En natuurlijk is daar ook weer de wintertijd! Jaarlijks op de laatste zondag van oktober gaat de wekker een uur achteruit en gaat de zomertijd over naar de wintertijd. En daar moet ik zelf altijd wel erg aan wennen. Door het ingaan van de wintertijd voel ik me wat ontregelt. In de ochtend heb ik moeite om mijn bed uit te komen, mijn gevoel van tijd ben ik even kwijt en ik slaap slecht.

Ontregeld door het ingaan van de wintertijd

Veel mensen zijn wat ontregeld door het ingaan van de wintertijd. Dat heeft te maken met je biologische klok, die wordt aangestuurd door de hypothalamus (gebied in de hersenen). Je biologische klok zorgt ervoor dat verschillende lichaamsprocessen in een vast ritme verlopen. Daarbij kun je denken aan het reguleren van de bloeddruk en je lichaamstemperatuur, je hartslag en ook het slaap-waakritme.

Nu de klok een uur terug gaat, moet je biologische klok zich daaraan aanpassen. Dat kan het gevoel geven alsof je een mini jetlag hebt, met klachten als vermoeidheid, concentratie- en slaapproblemen en je gedesoriënteerd voelen. Of je hier last van hebt, verschilt van persoon tot persoon. De meeste mensen zijn binnen een paar dagen gewend aan de wintertijd, maar sommigen slapen nog weken slecht.

Wie hebben er extra last van?

Er zijn een paar mensen die vaak extra last hebben van de overgang naar de wintertijd:

  • ‘Avondmensen’. Kenmerkend voor avondmensen is dat zij moeilijk kunnen opstaan, langzaam kunnen opstarten en het beste functioneren in de middag en avond.
  • Mensen met slaapproblemen en mensen die op werkdagen een slaaptekort hebben.
  • Pubers.
  • Mensen die hoogsensitief zijn. HSP’ers zijn over het algemeen gevoelig voor de cycli, zoals de jaargetijden, menstruatiecyclus, maancyclus en dus ook de biologische klok. Vindt daar een verandering in plaats, dan zullen zij dat sneller voelen en er sneller last van ervaren. Ben je als HSP’ een avondmens en slaap je van nature toch al niet zo geweldig, dan kan de overgang naar de wintertijd extra lastig zijn.

Heb jij last van de overgang naar de wintertijd? Hier volgen wat tips om er sneller aan te wennen:

  • Blijf ’s ochtends niet te lang in bed liggen. Kom uit bed zodra de wekker gaat en blijf van de snooze-knop af. Van dutten in de ochtend word je niet fitter. Sta ook met zoveel mogelijk licht op. Gebruik in de ochtend bijvoorbeeld een lichtwekker.

  • Overdag flink bewegen zorgt ervoor dat je ’s nachts beter slaapt. Het beste tijdstip om te bewegen is ’s middags of de vroege avond. Ga bijvoorbeeld direct na het avondeten even een wandelingetje maken, of een stukje fietsen. Je slaapt er niet alleen beter op, de beweging is ook goed voor je spijsvertering.

  • Zorg ervoor dat je overdag voldoende daglicht ziet. Dat is goed voor je biologische klok en het stimuleert de aanmaak van melatonine in de avonduren. Zorg er ook voor dat je elke dag even naar buiten gaat. Dit is belangrijk voor de aanmaak van vitamine D. Een tekort hiervan zorgt er o.a. voor dat je je somber gaat voelen. Heb je last van een winterdepressie? Een daglichtlamp kan wonderen doen.

  • Vermijd in het uur voordat je gaat slapen kunstmatig licht. Licht remt de aanmaak van melatonine, het hormoon waar je slaperig van wordt. Dim daarom de lichten en kijk vlak voordat je gaat slapen niet naar je televisie, tablet of telefoon. Ook het kunstmatige licht van deze apparaten remmen de aanmaak van melatonine.

  • Drink in de avond geen koffie met cafeïne, of andere cafeïne-houdende drankjes.

  • Zorg voor voldoende ontspanning. Chronische stress is funest voor je waak-slaapritme. Ben je toch al geen geweldige slaper en heb je snel last van stress? Ga dat dan aanpakken! Door bijvoorbeeld meer te bewegen, goed met je hoogsensitiviteit om te leren gaan, problemen aan te pakken en het doen van ontspannings- en aardingsoefeningen.

  • En tenslotte: voel wat je lichaam nodig heeft. Heb je rust nodig? Neem die dan. Heb je geen zin om ’s avonds nog de deur uit te gaan? Blijf lekker thuis met bijvoorbeeld een goed boek op de bank. Voel hierin je eigen grenzen goed aan en zorg goed voor jezelf!

Ben je hoogsensitief en ervaar je dit vooral als last? Dan vind je het waarschijnlijk lastig om de voordelen ervan in te zien. De positieve kanten van deze eigenschap inzien en inzetten, lukt vaak pas wanneer je de hoogsensitiviteit herkent, accepteert en er vervolgens op de juiste manier mee omgaat. Dan ontstaat de ruimte om de eigenschap als krachtig instrument in te (leren) zetten!

Wil jij ook beter met jouw hoogsensitiviteit om leren gaan? Meld je dan aan voor een gratis inspiratiegesprek. In een persoonlijk (telefonisch) gesprek van 30 minuten, stellen we samen vast wat jij nodig hebt om meer rust in jezelf te vinden en je krachtiger te voelen.

“Als HSP deskundige en leefstijlcoach leer ik hoogsensitieve vrouwen hoe ze hun veerkracht kunnen vergroten, zich krachtiger kunnen voelen en juist de positieve kanten van hun hoogsensitiviteit kunnen waarderen en inzetten in hun werk en leven.”